Stookmethodes

Op dit moment is het helaas niet mogelijk om workshops en cursussen te boeken.
Heb je een workshop of cursus geboekt neem dan per mail contact op.

Bij de meerdaagse workshops en bij de keramiekcursus kan voor de afwerking van de werkstukken een keuze gemaakt worden uit de hierna beschreven stookmethodes. Het kan voorkomen dat bij een workshop om organisatorische redenen niet alle beschreven stookprocessen toegepast kunnen worden.

Biscuit stoken Na het drogen van de werkstukken worden ze voor de eerste keer in de (elektrische) oven gestookt. Het zogenaamde biscuitstoken. Tijdens het biscuit stoken wordt de temperatuur van de oven heel langzaam opgevoerd tot de gewenste hoogte (ca. 1.000 graden). Na afkoeling kunnen de werkstukken geprepareerd (gedecoreerd) worden voor de volgende stook.

Glazuur stook Het reguliere glazuur stoken gebeurt ook in de elektrische oven. De objecten worden voorzien van een glazuurlaag (er is een keur van glazuren aanwezig) om vervolgens opnieuw gestookt te worden. Het opbrengen van de glazuren kan met een kwast, door overgieten of spuiten. Als er bij een workshop voor deze methode wordt gekozen, is het van belang dat de glazuren allemaal dezelfde smelttemperatuur hebben. Het stoken van een elektrische oven vraagt altijd meer tijd en er is bij een workshop onvoldoende tijd om meerdere keren de oven te stoken.
Bij de keramiekcursus bestaat wel de mogelijkheid om de oven vaker te stoken en kan er gemakkelijker voor verschillende temperaturen gekozen worden.

Raku stoken Raku is een van oorsprong Japanse theeceremonie. De biscuit gebakken kommetjes werden geglazuurd en in de oven in korte tijd tot ca. 1000 graden gestookt. Na afkoeling werden ze uitgereikt aan de gasten en kon er thee uit gedronken worden. De ons bekende vorm van Raku komt uit Amerika. Door toepassing van een speciaal glazuur en de objecten bij 1000 graden uit de oven te halen, krijg je door de temperatuurschok craquelévorming (haarscheurtjes in het glazuur). De objecten worden in een afgesloten ton met zaagsel geplaatst en door de enorme rookontwikkeling worden de craquelélijnen zwart geblakerd, alsook de delen die niet geglazuurd zijn. Door toepassing van bijv. oxides krijg je door de zuurstof onttrekkende werking in de zaagselton speciale kleureffecten.

Naked Raku Deze stookmethode is bij toeval ontdekt waarbij het glazuur los liet van het object waardoor alleen de craquelélijnen op het object zichtbaar bleven.
Het werkstuk wordt als het voldoende droog is met een natuursteen gepolijst waardoor de oppervlakte gaat glanzen. Vervolgens wordt het voor de eerste keer (biscuit) gestookt. Voordat vervolgens het object van glazuur wordt voorzien, worden er eerst een aantal lagen natte klei (slib) op het object aangebracht. Deze laag zal bij het stoken niet hechten aan het object. Over de laag slib wordt het glazuur aangebracht en in korte tijd tot ca. 900 graden gestookt en uit de oven gehaald en 10 minuten in een afgesloten ton met zaagsel geplaatst. De rook dringt door de scheuren in het glazuur en tekent de craquelélijnen op het object.  Het werkstuk wordt uit de ton met zaagsel gehaald en voorzichtig met water besprenkeld. Op dat moment springen de glazuurdelen en sliblaag van het object af. Daarna wordt het goed schoongemaakt en door het in te smeren met bijenwas komt de eerder genoemde glans weer terug.

Raku met paardenhaar Raku met paardenhaar is een variatie op de hiervoor genoemde technieken. Het gepolijste object wordt na de biscuitstook opnieuw in de oven geplaatst en er bij een temperatuur van ca. 850 graden uitgehaald. Door op dat moment paardenhaar op het object  te leggen, branden deze in de oppervlakte en ontstaan er mooie tekeningen/lijnen op het object. In tegenstelling tot de craquelélijnen die in het glazuur ontstaan en niet/nauwelijks beïnvloedt  kunnen worden, is het met de

Lage temperatuur raku Met deze stooktechniek worden de mooiste resultaten behaald bij strak vorm gegeven objecten die spiegelglad gepolijst zijn. Na de biscuitstook wordt op de objecten een dikke laag kleislib aangebracht. Bij het drogen zie je al dat de slib begint te craqueleren. Vervolgens worden ze teruggeplaatst in de oven en gestookt tot een temperatuur van ca. 750 graden. Dan gaan ze heel kort in het zaagsel en worden overgoten met water. De kleislib laat dan los en komt de tekening, van de rook die door de craquele´s is gedrongen, te voorschijn. De objecten worden daarna goed schoongemaakt en door ze in te smeren met bijenwas komt de glans weer terug.

Pitfire is een stooktechniek waarbij de objecten na het biscuitstoken in een ton worden geplaatst die vervolgens tot de rand toe wordt gevuld met zaagsel en stukjes hout. Het hout wordt in brand gestoken en als het vuur er goed in zit wordt de ton afgedekt. Het vuur zakt dan heel langzaam (kan 12 tot 16 uur duren) naar beneden. Voordat de objecten in de ton geplaatst worden kunnen ze behandeld worden met sulfaten. Door de zuurstofonttrekking tijdens het stookproces (reductie) ontstaan er mooie tekeningen op de werkstukken. Hoewel niet noodzakelijk worden ook nu weer de beste resultaten verkregen op werkstukken die glad gepolijst zijn